Aktywność pierwszej damy w Chile – wybór wiadomości z ostatnich tygodni

 Warto przybliżyć pozycję ustrojową pierwszej damy w Chile. Głównym jej zajęciem jest kierowanie fundacjami (ich liczba zmieniła się z 6 do 5 właśnie w wyniku działań obecnej pierwszej damy). Inne zadania obejmują przede wszystkim kwestie protokolarne. Pozycja pierwszej damy w Chile nie jest uregulowana prawnie. Tradycyjnie nie otrzymuje ona wynagrodzenia (pewien wyjątek wprowadziła tu Michelle Bachelet w latach 2006-2010), choć dysponuje dość dużym budżetem. Ma swoje biuro w Palacio de La Moneda (pałac prezydencki). 

Tak skonstruowany urząd podjęła się zmodyfikować obecna pierwsza dama, Irina Karamanos. Skończyła studia w Niemczech (ma grecko-niemieckie pochodzenie) – w wywiadach wspomina zresztą, że chciałaby wrócić do działalności naukowej. Działa na rzecz Frente Feminista (Front Feministyczny), będącego częścią lewicowej partii Convergencia Social (Konwergencja Społeczna), z której wywodzi się urzędujący prezydent. Początkowo nie chciała obejmować opisywanej funkcji, jednak ostatecznie zdecydowała się podjąć przebudowy urzędu „od wewnątrz”. Wywołało to kontrowersje w środowiskach feministycznych w Chile. W związku ze wspomnianą kompetencją do zarządzania fundacjami, jako dyrektorka Dirección Sociocultural de la Presidencia de Chile (Dyrekcja Socjokulturalna przy Prezydencie Chile), ogłosiła, że nie będzie już jako pierwsza dama prezydować Fundación Integra (Fundacja na rzecz Integracji), administrującej ok. 1200 przedszkolami publicznymi w Chile. Fundacja została przekazana właściwemu ministerstwu. W podobny sposób ma się potoczyć los pozostałych pięciu fundacji, które na razie wciąż pozostają w gestii pierwszej damy. 

Karamanos ma też inne pomysły na zmianę pozycji pierwszej damy. Mają one zmierzać w kierunku zmniejszenia jej marginalizacji. Będzie mogła nagłaśniać pewne problemy, zwracać uwagę na sytuacje konkretnych grup społecznych. Ponadto postulowana jest większa niezależność w sferze zawodowej i ekonomicznej. Zmiany te mają przełamać obecny charakter urzędu, który, w przeciwieństwie do tego, co oczekuje się od innych instytucji państwowych, nie jest zbyt demokratyczny. Miałoby to nastąpić dzięki ograniczeniu obecności w pałacu czy kierowania fundacjami. 

Cała ta debata jest echem zmian w dziedzinie równouprawnienia. Ich namacalnym dowodem jest rząd, w którym nie tylko osiągnięto parytet płci, ale kobiety stanowią jego większość. Kwestia parytetu była zresztą poruszona przy okazji głosowanej niedawno nowej konstytucji.