Kwestia związana z ziemią i wysiedleniami jest bardzo istotna dla podjęcia próby zrozumienia charakteru omawianego konfliktu zbrojnego. Różne grupy partyzanckie, nie tylko FARC, czerpały sporą część swoich zysków z narkobiznesu. Aby móc uprawiać kokę, potrzeba ziemi – jest to oczywiste. Zresztą w literaturze pojawia się już coraz częściej pojęcie „narkoterroryzm” – użyte w latach 80. XX wieku przez prezydenta Peru Fernando Belaúnde Terry’ego, które jest wyrazem bliskiej relacji pomiędzy narkobiznesem a grupami terrorystycznymi.[7] Było to jedną z przyczyn tak rozwiniętych struktur FARC na terenach wiejskich oraz terroryzowaniem tamtejszej ludności. Większość ofiar FARC to nie mieszkańcy dużych miast jak np. Bogota, tylko mieszkańcy terenów wiejskich. Dlatego kwestia związana z reformą agrarną była tak istotna dla porozumienia z Hawany.

Przede wszystkim miał nastąpić zwrot ziem zagrabionych prawowitym właścicielom, do tego miano zreformować prawa własności. Ponadto to rząd kolumbijski miał zapewnić szereg rozwiązań instytucjonalnych, które miałyby polepszyć sytuację mieszkańców terenów wiejskich – dofinansowania m.in.: infrastruktury wiejskiej, edukacji, czy służby zdrowia oraz stworzenia specjalnego banku dla rolników. W tym miejscu warto nadmienić, że coraz częściej pojawiają się opinie, że w ogóle u podstaw przemocy i wojny domowej w Kolumbii, leży kwestia niesprawiedliwego dystrybuowania ziemią i towarami.[8] Nie będę w tym tekście roztrząsać tej kwestii, jednak w obliczu takich opinii, można stwierdzić, że tym bardziej istotna jest kwestia reformy rolnej w kontekście podjęcia próby zatrzymania przemocy w Kolumbii.

Naprzeciw oczekiwaniom społecznym, rząd kolumbijski w ramach porozumienia z Hawany, miał stworzyć swojego rodzaju fundusz rolny, który odpowiadałby za darmową reedystrybucję ziemi. Miano też poświęcić uwagę nieużytkom, które miały zostać przekazane w pierwszej kolejności osobom bezziemnym, przesiedleńcom i kobietom, które samodzielnie utrzymywały rodziny. Wychodziło to naprzeciw osobom potrzebującym i tym samym zmniejszyło to nierówności społeczne, które zdaniem niektórych są właśnie podstawą działalności grup partyzanckich w Kolumbii. Zresztą kampania prezydencka w Kolumbii z 2022 roku dość dobrze pokazuje, że faktycznie w społeczeństwie kolumbijskim pojawiły się takie trendy.  Wyrazem tego, że stają się one w Kolumbii dominujące, są wyniki tychże wyborów – zwycięzca, Gustavo Petro, jest pierwszym lewicowym prezydentem Kolumbii. Jego kampania prezydencka opierała się właśnie na walce z nierównościami, ekologią i polityką socjalną. Nie dość wspomnieć tu o prawie uchwalonej reformie podatkowej (stan na 20.11.2022). Wracając jednak do porozumienia z 2016 roku, wydaje się, że w kwestii reformy rolnej i będącej jej konsekwencją redystrybucją dóbr, było one odpowiedzią na potrzeby kolumbijskiego społeczeństwa. Oczywiście nie traktuję społeczeństwa jako monolitu, wskazuję jedynie, że takie trendy stały się faktem wraz ze zwycięstwem Gustavo Petro w 2022 roku w wyborach prezydenckich.

Drugą, chyba najważniejszą kwestią, podnoszoną w ramach porozumienia jest problem partycypacji politycznej byłych działaczy FARC. Zdaniem Andrzeja Sarnackiego „FARC nigdy nie ukrywały swoich ambicji dysponowania władzą, a posiadanie reprezentacji parlamentarnej było warunkiem sine qua non porozumienia”.[9] Sprowadza się to w zasadzie do tego, że FARC uzyskałby własną partię polityczną i regularną reprezentację na kolumbijskiej scenie politycznej. W wyniku negocjacji podjęto decyzję, że FARC będzie mieć zagwarantowane po pięć miejsc w każdej z dwóch izb kolumbijskiego parlamentu. Nawet jeżeli nie przekroczyliby progu wyborczego w czasie dwóch następnych kadencji – w 2018 roku i w 2022 roku. Ponadto, w przypadku przekształcenia FARC w partię polityczną, co nastąpiło, mieli mieć oni obniżony próg wyborczy oraz otrzymać szerokie wsparcie finansowe na kampanie informacyjne.